توضیحات

به فرآیند ایجاد سوراخ یا حفر چاه های مطالعاتی در زمین، با استفاده از ابزار حفاری مختلف، به منظور شناسایی نوع و جنس خاک مورد استفاده، گمانه زنی می گویند. البته این عمل جهت بررسی قشرهای مختلف زمین محل احداث سازه جهت شناسایی پارامتر های فیزیکی و دینامیکی آن نیز است. گمانه زنی پیش از شروع عملیات ساختمانی برای تشخیص تیپ خاک، وضعیت آب و لایه های زیرزمینی و تعیین نحوه طراحی و پی ریزی ساختمان، کاربرد دارد.

انواع گمانه ها و کاربردشان در ژئوتکنیک

گمانه ها ممکن است به صورت عمودی، شیب دار یا افقی باشند. از آنها استفاده های مختلفی می شود؛ از جمله نمونه برداری از مصالح زمین، انجام آزمون های برجا، بررسی شرایط هیدروژئولوژی، ایجاد شبکه زهکشی و شمع ریزی برای پی.

 به زبان ساده می توان گفت در واقع گمانه چاهی است که به دو صورت دستی یا ماشینی با هدف انجام آزمایش خاک، جاسازی مواد منفجره و یا قرار دادن ابزار دقیق کنده می شود. روشن است که قطر گمانه دستی بیش از گمانه های ماشینی است.

این سوراخ ها از قطر ۵ تا ۲۵ سانتی متر در زمین حفر می شوند و بسته به نوع خاک، قطر آن متغیر است. برای مثال در آزمایش های متداول مکانیک خاک در شهری مثل تهران، قطر گمانه ها معمولاٌ در حدود ۱۱ سانتی متر است. حداقل عمق لازم برای حفر گمانه ها جهت انجام مطالعات برابر است با عمقی که تنش ناشی از سرباز سازه روی آن به ۱۰ درصد تنش زیر شالوده برسد. عمق گمانه ماشینی باید دو برابر کوچکترین ضلع ساختمان به علاوه عمق گودبرداری باشد.