بهسازی خاک
بهسازی خاک (Soil Improvement) با استفاده از روش های متعدد و متنوع، امروزه یکی از مهمترین کاربردهای علم ژئوتکنیک به شمار می آید. احداث سازه ها روی بستر های نامناسب و خاک های مساله دار، این الزام را ایجاد می کند که پیش از شروع طراحی و عملیات اجرایی سازه عملیات بهسازی جهت تحکیم خاک و مناسب سازی بستر در اولویت قرار گیرد. بسته به هدف بهسازی و با در نظر گرفتن شرایط منطقه، نوع خاک، عوامل زیست محیطی، مسائل اقتصادی و زمان مجاز پایان کار پروژه، روش مناسب جهت بهسازی خاک انتخاب می شود.
روش های بهسازی خاک:
اجرای ریزشمع میکروپایل(Micropile) و شمع (Pile)
میخکوبی و انکراژ دیوارهها و گودها (Nailing & Anchorage)
حفاری و تزریق دوغاب سیمان (Grouting)
تزریق پرفشار جت گروتینگ (Jet Grouting) و اختلاط عمیق خاک (Deep Soil Mixing)
تراکم دینامیکی (Dynamic Compaction)
تراکم ارتعاشی (Vibro Compaction)
ستون شنی ارتعاشی (Stone Columns) و …
خلاصه روشهای بهسازی خاک | ||
نام روش | مشخصه | روش انجام |
تزریق | تزریق دوغاب و مواد مناسب به لایههای زیرین خاک | حفر چاهها و گمانهها |
میکروپایل | انتقال بارهای استاتیکی و دینامیکی به لایههای زیرین | حفاری و لوله کوبی |
تراکم سطحی | متراکم سازی با غلتکهای مختلف | تراکم خاک در درصد رطوبت بهینه |
تراکم دینامیکی | ایجاد ضربه جهت افزایش تراکم خاک | سقوط وزنه |
پیش بارگذاری | پیش بارگذاری به کمک خاکریزی | اعمال بارهای موقت مشابه بار سازه |
انفجار | استفاده از مواد منفجره | جایگذاری مواد منفجره در اعماق مختلف |
استفاده از مواد افزودنی | تثبیت خاک با استفاده از مواد افزودنی | اضافه کردن مواد مناسب به خاک |
سیستم حرارتی | تبخیر یا انجماد آب موجود در خاک | سرمایش یا گرمایش خاک |
حفاری و برداشت | تعویض خاک بستر و دپوی آن بهجای دیگر | دپوی خاک نامناسب بهجای دیگر و انتقال خاک مناسب |
شمع گذاری | انتقال بارها به لایههای زیرین خاک بهمنظور افزایش ظرفیت باربری خاک | حفاری و بتنریزی |
نیلینگ | میخکوبی در جدار دیوار | خاکبرداری و نصب میخ |
عدم توجه به ضعیف بودن خصوصیات مکانیکی خاک در زمان ساخت و ساز، معضلات متعددی از جمله تخریب سازه ها و جاده ها در اثر فرونشست و لغزش زمین، گودبرداری های ناایمن، نشست و ایجاد ترک در سازه های صنعتی و غیر صنعتی، سقوط برج های انتقال نیرو در اثر آب شستگی و … را به وجود می آورد که در این شرایط بهسازی منابع موجود، راه حل عملی و اقتصادی جهت غلبه بر این مشکل می باشد. همچنین در بسیاری از پروژه های بزرگ مانند احداث تونل، راهسازی، سد و غیره با خاک های ضعیف مواجه شده که امکان اجرای پروژه بر روی آن بدون بهسازی خاک میسر نیست.