آزمایش مکانیک خاک و سنگ

آزمایش خاک

آزمایش خاک یکی از مهم ترین مراحل اجباری قبل از ساخت و ساز است، که برای تعیین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آن انجام می شود. این آزمایش به مهندسان عمران، کشاورزان، زراعت ‌شناسان، محیط ‌زیست‌ شناسان و متخصصان دیگر کمک می ‌کند تا خاک را بهتر درک کرده و برای مصارف مختلف بهینه ‌سازی شود. این آزمایش ها به دو دسته آزمایشگاهی و صحرایی(درجا) تقسیم می شود.

با مشخص شدن تیپ خاک در آزمایشگاه مکانیک خاک، اقدامات لازم را برای مقاوم سازی ساختمان انجام می شود. مهم ترین دلایل انجام آزمایش خاک عبارتند از تعیین میزان رطوبت، تعیین نسبت باربری، تست تراکم استاندارد، تست مقاومت و نشست، آزمایش تحکیم، حد روانی و تخمیری، مشخص کردن چگالی و منحنی دانه بندی و… که اطلاعات بسیار مهمی هستند.

آزمایش صحرایی در محل پروژه انجام می شود و خوبی آن  اینست که خاک دست نخورده است اما هزینه آن بالاست. آزمایشهای صحرایی مکانیک خاک عبارتند از :

1- آزمایش نفوذ استاندارد یا SPT : در این آزمایش نمونه گیری تا عمق15 متر زیر تراز پی به ازای هر 2 تا 3 متر و پس از آن هر 4 تا 5 متر انجام می شود.

2- آزمایش دانسیته در محل: این آزمایش جهت دست یابی به چگالی خاک انجام می شود.

3- آزمایش دانهول: با استفاده از سرعت امواج تیپ خاک را مشخص می کنند. این آزمایش برای برای سازه های بلند مرتبه الزامی است.

4- آزمایش برش برجا و بارگذاری صفحه : برای دست یابی به پارامترهای مقاومت برشی خاک انجام می شود. این آزمایش برای گودبرداری های عمیق الزامی است.

 

آزمایش مکانیک سنگ

انتقال آب، تاسیسات و تصفیه خانه و آبرسانی، فاضلاب، تونلهای عبور لوله و کابل، راه‌سازی، معادن روباز و زیرزمینی در ارتباط باحجم‌های سنگی هستند. روشن است که تعیین پارامترهای مکانیک سنگی موثر دراین پروژه‌ها، نقش کلیدی در طراحی صحیح آن‌ها ایفا خواهدکرد.  هدف از بررسی مکانیک سنگی، تجزیه و تحلیل پایداری ماده سنگ یا توده سنگ تحت بارهای وارد شده است.

 

سه مرحله اصلی تحلیل پایداری سنگ:

➢تعیین وضعیت تنشهای اعمال شده به محیط سنگی مورد نظر

➢بررسی رفتار و کیفیت توده‌ی سنگی (نمونه گیری، آزمایشهای برجا، تعیین خصوصیات هندسی و مقاومتی ناپیوستگیها)

➢تعیین ضریب ایمنی (Factor Safety)